Kerst in Stockholm (update 2023)

Heb je in december of rond kerst een citytrip naar Stockholm gepland, dan zal dit artikel je zeker helpen om er een geslaagde vakantie van te maken. Stockholm is altijd een feeërieke stad en nog net iets meer rond kerst. Ja, de dagen zijn kort maar de Zweden maken het tijdens deze donkere dagen extra gezellig. Fonkelende kerstverlichting, gezellige kerstmarktjes en een keertje extra stoppen voor fika zodat je even kan opwarmen maken december een prima periode voor een citytrip naar Stockholm.

Skansen

In Skansen, het openluchtmuseum van Stockholm (denk Bokrijk in het groot), organiseren ze tijdens de adventsweekends een traditionele kerstmarkt met Zweedse lekkernijen. Aan de kraampjes kan je ook Zweedse producten en handwerk kopen. Ze organiseren er speciale kerstworkshops waar je kerstversiering kan maken. Skansen heeft ook een mooi programma met kerstconcerten en -evenementen. Zo kan je de kerstdagen uit vroegere tijden beleven, serveren ze een kerstbuffet (zie verder) en leer je over de bijzondere kersttradities.

TIP: ook rond Lucia organiseren ze in Skansen een sfeervol evenement. Niet te missen is het concert in de houten Seglora-kerk.

Ook de rest van het park is open, zij het bepaalde stukken eerder beperkt. Bij de oude huisjes ligt voor de deur een voetmat. ’t Is te zeggen: ze hebben, naar oud gebruik, enkele dennetakken op de vloer gelegd die dienst doen als voetmat om het meeste sneeuw van je schoenen te halen. In publieke ruimtes hou je veelal je schoenen aan maar als je ook een bezoekje plant bij Stockholmers thuis, hou er dan rekening mee dat de Zweden altijd hun schoenen afdoen als ze ergens binnenkomen, niet alleen in de winter maar het hele jaar door. Mij is het oude schooltje bijgebleven waar vrijwilligers uitleg gaven over hoe het er vroeger aan toe ging en de smederij waar een andere vrijwilliger het ambacht van smid demonstreerde.

Op kerstavond betaal je minder voor een toegangsticket. Let wel: Skansen sluit die dag al erg vroeg (om 14u al). Check de actuele openingstijden op de website van Skansen. Ook op kerstdag kan je in Skansen terecht.

Kerstmarkten

Naast de kerstmarkt in Skansen is ook de traditionele kerstmarkt in Gamla Stan, op Stortorget, een aanrader. De kraampjes verkopen glögg en pepparkaka. Ook authentieke Zweedse producten zijn er te koop. Deze kerstmarkt is de oudste van Stockholm en is er al sinds 1837! Je kan de kerstmarkt elke dag bezoeken van 11u tot 18u.

In de Koninklijke Stallingen op Östermalm kan je naar Jul på Hovstallet. Deze kerstmarkt vindt elk jaar tijdens het eerste weekend (vrijdag-zondag) van de advent plaats. Op de plaats waar de koninklijke koetsen opgesteld staan vind je tijdens dit weekend 75 kraampjes met Zweedse handwerkers die hun spulletjes te koop aanbieden. Ook de innerlijke mens wordt verwend met allerlei typische delicatessen.

Een beetje buiten Stockholm zijn ook de kerstmarkten in de binnentuin van Skoklosters Slott (eerste weekend van de advent), in Sigtuna (elke zondag van de advent) en bij Drottningholm (tweede weekend van de advent – NIET in 2023) de moeite.  Ook op Vaxholm (ook tweede weekend van de advent) maken ze van de kerstmarkt een heel evenement met kraampjes en het bezoek van de kerstman. Vanaf midden november tot vlak voor kerst, kan je bij Steninge Slott een grote overdekte kerstmarkt bezoeken. De kerstmarkt is 1500 m² groot en te vinden op de eerste verdieping van Stenladan.

Voor een overzicht van alle kerstmarkten in Stockholm voor 2023 kan je hier klikken.

Rosendals trädgård

Rosendals trädgård is het hele jaar door een aanrader. De laatste weken voor kerst baadt Rosendals trädgård in een gezellige kerstsfeer. De serres zijn verwarmd en ingericht met bankjes waar je van je ecologische fika kan genieten.

Stadswandeling langs de kerstlichtjes

In Stockholm stippelden ze 3 wandelingen uit om de kerstlichtjes te bewonderen. Doorheen de stad staan grotere kerstdecoraties opgesteld. Erg populair zijn de elanden aan Nybroplan. Het is hier dat op 11 november 2023 om 15u de lichtjes aangestoken worden, in aanwezigheid van het kerstkoor.

Aan de hoofdingang van het Centraal Station staat een mistletoe. Bij Norra Latin kan je rendieren zien. Ook Biblioteksgatan is een bezoekje waard. In totaal zijn 35 straten in Stockholm aangekleed met milieuvriendelijke lichtjes. De plannetjes met de kerstlichtjeswandeling ‘Stockholmsjul’ kan je gratis ophalen in diverse hotels en de dienst voor toerisme.

Grote kerstboom op Skeppsbron

Op Gamla Stan, meer bepaald op Skeppsbron vind je een meer dan 35 meter hoge kerstboom met meer dan 5000 kerstlichtjes in. Het is een van de hoogste kerstbomen wereldwijd. Je ziet de boom vanop verschillende plekken in de stad. Het is Jan Stenbeck met zijn bedrijf Kinnevik die voor deze traditie (al sinds 1996) zorgt. De kerstboom bij Rockefeller in New York stond als inspiratie.

Zal ik een geheimpje van de boom verklappen? Om de kerstboom extra mooi te maken, voegen ze er nog extra kerstbomen en takken aan toe. In totaal zelfs 1000 stukken!

Het duurt bijna 5 weken om de boom op te zetten. Op de eerste advent steken ze de lichtjes aan en dan blijft de boom staan tot knutsdagen. De afbraak duurt 10 dagen.

IJschaatsen

Met temperaturen rond het vriespunt veranderen diverse pleintjes in ijspistes waar de Stockholmers naar hartelust ijsschaatsen. Wie zelf geen schaatsen bij heeft (wat voor de meeste toeristen zo zal zijn), kan schaatsen huren bij Kungsträdgården. De ijspiste op Kungsträdgården opent begin november en blijft open tot maart. Andere pleintjes waar je (gratis) kan schaatsen zijn Medborgarplatsen, Vasaparken, Zinkensdamm en in Östermalm (Fiskartorpsvägen). Vaak zijn er geen schaatsen te huur en is het weersafhankelijk wanneer de piste open is.

Als het echt een tijdje gevroren heeft, kan er ook geschaatst worden op het stuk Mälarmeer tussen Södermalm en Kungsholmen. Hou rekening met de veiligheidsvoorschriften en vraag raad aan iemand met voldoende plaatselijke ervaring. Je kan ook begeleide tochten doen.

Levande Julkalender

Als je weet dat jul, kerst betekent, kan je al een beetje raden dat het hier om een levende adventskalender gaat. Elke dag, de hele advent lang, opent rond 18u een luikje ergens in Gamla Stan. Ik dacht dat dit een kleinschalig evenement was maar zag al snel dat het hele pleintje voor het raam waar die dag een luikje van zou openen helemaal vol liep. Het luikje ging open en er werd een verhaaltje in het Zweeds voorgelezen. Daarna zong een koor nog enkele traditionele en moderne (Tänd ett ljus) liedjes. Zo sfeervol! We werden getrakteerd op glögg en pepparkaka. Geen idee of het elke dag zo is maar het was een heel speciale ervaring. Het evenement is dus in het Zweeds en ook de website is enkel in het Zweeds. Ik begreep het verhaal dus grotendeels maar zelfs mijn gezelschap dat geen Zweeds sprak was erg onder de indruk van deze levende adventskalender.

ArkDes: Pepparkakshus

Update: ArkDes is momenteel gesloten voor renovatie en het is nog niet duidelijk of deze tentoonstelling in 2023 ergens anders georganiseerd zal worden of dat ze een jaartje overslaan.

In hetzelfde gebouw als Moderna Museet zit ook ArkDes, het architectuur- en designcentrum van Stockholm. Van eind november tot het einde van de kerstvakantie kan je hier naar een tentoonstelling van peperkoekenhuisjes komen kijken. Elk jaar is er een ander thema en het is eigenlijk een wedstrijd waar zowel kinderen als volwassenen aan kunnen deelnemen. Ik botste er toevallig op maar was onder de indruk van de knappe bouwwerken en geef toe, het past helemaal in de kerstsfeer! Het zal je niet verwonderen dat ik elk jaar – als ik in Stockholm ben – terugkeer. ArkDes is, net als Moderna Museet, gratis toegankelijk.

Nieuw in 2023 – Winterlights in Skansen

Van 27 oktober 2023 tot 28 januari 2024 kan je in Skansen naar een uniek lichtevenement. Tickets op voorhand te boeken.

Julbord

Een Julbord is een uitgebreid kerstbuffet met allerlei Zweedse specialiteiten zoals ingelegde haring, de befaamde kerstham en bietensalade. Heel wat restaurants serveren een julbord in de weken voor kerst. De meeste Zweden schuiven aan één of meerdere kerstbuffetten aan met collega’s, vrienden of familie.

Aanraders in Stockholm voor Julbord zijn Fjäderholmarnas Krog, Stadshuskällaren en Krogen Stora Gungan in Skansen waar ik zelf voor het eerst van een julbord genoot. Een vegetarisch julbord kan je eten bij Hermans. Vergeet zeker niet te reserveren want meestal is een julbord enkel mogelijk op reservatie/beperkt beschikbaar.

Is een julbord te uitgebreid voor je? Proef dan minstens eens van de lussekatter, zoete saffraanbroodjes die ze rond St. Lucia bakken.

Kerstshoppen in Stockholm

Uiteraard kan je prima kerstshoppen in Stockholm. Tips voor winkelstraten en -centra vind je hier. Leuke cadeautjes kan je bijvoorbeeld vinden bij Designtorget, Granit, Lagerhaus,…

Wandel zeker ook eens langs de etalage van NK (Nordiska Kompagniet) in Hamngatan. Deze etalages zijn van half november tot begin januari een echte trekpleister. De kersttaferelen zijn echte kunstwerkjes en daar probeert iedereen een glimp van op te vangen. Dit jaar valt ‘skyltsöndag‘ op 12 november 2023. Die dag drummen de mensen voor de etalage van NK als ze de kerstetalages voor dit jaar onthullen.

Goed om weten: de koopjes (mellandagsrea) starten in Stockholm op tweede kerstdag. Dat het dan een drukte van jewelste is in de winkelstraten hoef ik er niet bij te zeggen hé 😉

Belangrijke data

De kerstperiode in Zweden is een aaneenschakeling van speciale data. Het begint met het vieren van de eerste advent, 4 weken voor kerst. Eerste advent is het startsein dat de kerstmarkten, -kerstverlichting en -evenementen in het straatbeeld beginnen opduiken.

Op 13 december vieren ze St. Lucia, het feest van de zonnewende. In diverse kerken in Stockholm is dan een plechtigheid waarbij ze liedjes zingen. Probeer als je kan de viering in Seglora Kyrkan in Skansen of het Luciaconcert in de Blauwe Zaal van Stadshuset bij te wonen voor een authentieke ervaring. En tussendoor (op 10 december) wordt er ook nog gefeest voor de Nobelprijzen.

Kerstavond is de belangrijkste dag voor de Zweden. De stad loopt leeg omdat iedereen naar zijn familie trekt. Op tweede kerstdag starten de koopjes in Zweden en gaan de meesten shoppen.

Open met kerst?

Net als rond midzomer zijn met kerst heel wat zaken gesloten. In de dagen voor kerst zijn de grote shoppingcentra wat langer open zodat iedereen zijn kerstcadeautjes kan halen. Op kerstavond sluiten de meeste winkels al erg vroeg (14u). Op kerstdag blijven de winkels dicht om dan op tweede kerstdag met koopjes (‘mellandagsrea’) te openen. Voor oudjaar en nieuwjaar is er een vergelijkbaar patroon.

Ook heel wat musea sluiten rond kerst. Skansen is de uitzondering. Het openluchtmuseum is elke dag van het jaar open. Het Vasamuseum sluit op 24-25 december en ook op 1 januari. Op de laatste dag van het jaar sluiten ze al om 15u. Het ABBA-museum is zowel op 24 als 25 december open. Ga je tijdens de eindejaarsperiode op citytrip naar Stockholm dan plan je dus best op voorhand zodat je zeker de openingstijden kan checken.

Hetzelfde geldt voor de restaurants. De restaurants bij hotels zijn meestal wel open, andere restaurants kan je best op voorhand even checken. In nood is er altijd nog Max Hamburgare!

Witte kerst in Stockholm?

Droom je van een witte kerst in Stockholm? De kans is groot dat er sneeuw ligt maar is zeker niet gegarandeerd. Als er sneeuw is, is het vaak natte sneeuw (slush). Voor een witte kerst ga je best wat noordelijker. Maar het kan dus! Hou het weerbericht de dagen voor je vertrek in de gaten zodat je eventueel aangepaste schoenen kan meenemen. Warme kledij voorzie je best sowieso aangezien de temperaturen vaak rond het nulpunt liggen. Veel hangt natuurlijk ook af van welke activiteiten je wil ondernemen en hoeveel tijd je buiten denkt te spenderen. Binnen is het overal altijd lekker warm dus kleed je in laagjes!

Lees ook: sneeuwt het in Stockholm?

Kerst tours

Heb jij nog tips voor kerst in Stockholm?

Pin for later

Origineel bericht: 18 november 2017, laatste update 1 november 2023.