Je hoort wel eens dat Stockholm het Hollywood voor muziek is. Muziek is één van de belangrijkste exportproducten van Zweden. Uiteraard denken we bij Zweedse muziek meteen aan ABBA. Maar ook Roxette, Europe, Neneh Cherry, Emilia, The Cardigans, Ace of Base, Alcazar, Robyn en Avici… komen allemaal uit Zweden. Recenter kunnen we daar nog Zara Larsson Lykke Li, First Aid Kit en Mohombi aan toevoegen. Bovendien zitten er in Zweden enkele topproducers zoals Max Martin die mee verantwoordelijk zijn voor het geluid van heel wat internationale sterren. En Spotify was een startup uit Stockholm.
Eurovisiesongfestival
Zweden won ondertussen al 6x het Eurovisiesongfestival. De eerste keer met ABBA in 1974, de (voorlopig) laatste keer met Måns Zelmerlöw in 2015. Ook als ze niet wonnen, zaten ze de laatste jaren steevast in de top 10.
De nationale preselecties, Melodifestivalen, zijn in Zweden zelfs populairder dan het Songfestival zelf. Populaire deelnames waren bijvoorbeeld Eric Saade, Sanna Nielsen, Lena Philipsson,…
Hoe komt het dat Zweedse popmuziek zo populair is?
In de jaren ’40 stimuleerde men het volgen van muziekonderwijs door dit gratis te faciliteren. In eerste instantie was dit bedoeld als tegenbeweging tegen alle ‘moderne muziek’. Muziek stimuleren bleef belangrijk voor de Zweedse overheid.
Ik geloof ook dat de lange, koude en donkere winters er voor iets tussen zitten. Muziek spelen is een uitstekende remedie om verveling tegen te gaan of om het gezellig te maken. In de zomer is er dan weer midzomer waar zang en muziek onmisbaar zijn. Ook het feit dat de Zweden erg goed Engels spreken en al snel in het Engels begonnen zingen, zorgde ervoor dat ze wereldwijd succes hadden.
Wat denk jij? Hoe komt het dat Zweeds popmuziek zo populair is? Wie is jouw favoriete Zweedse artiest?
Een van de leukste dingen in het buitenland is op ontdekking gaan in de supermarkt. In de supermarkten in Zweden ontdek je producten en merken die je thuis niet hebt. Als ik in Zweden ben, ga ik, vlak voor ik weer naar huis moet vertrekken, altijd even langs in de supermarkt om wat van mijn favoriete producten in te slaan. Ik denk bijvoorbeeld aan vegetarisch beleg en ‘korv’ die je in België niet hebt, aan KEX en bepaalde bakproducten.
In Malmö en Stockholm heeft de ICA alvast geen geheimen meer voor mij. Ik ken er mijn weg ondertussen even goed als in de Delhaize in Oostende. ICA is niet de enige Zweedse supermarkt. Ik zet er een paar voor je op een rijtje.
ICA
ICA (voluit Inköpscentralernas aktiebolag) is de bekendste supermarktketen. Verspreid over Zweden zitten er zo’n 1350 ICA’s. ICA Nära (nära= dichtbij) is de kleinste ICA. Dan is er nog ICA Supermarkt, ICA Kvantum en de grootste MAXI ICA Stormarknad waar je echt alles vindt, tot elektro en gereedschap toe.
Coop
Coop probeert een ‘groen’ alternatief te zijn. De prijzen liggen lichtjes hoger. Ze zetten graag in op ecologische en gezonde producten. Net als bij ICA zijn er verschillende groottes van COOP-supermarkten: Coop Konsum, Coop Forum, Coop Nära, Coop Extra, Coop Online, Coop daglivs en Coop Bygg.
Hemköp
Hemköp heeft een ruim aanbod aan gemiddelde prijzen. Het is een van de populairdere supermarkten.
Lidl
Ook Lidl kan je in Zweden vinden. Het concept is hetzelfde als in België.
Willys
Willys is de prijzenbreker van de Zweedse supermarkten. Ze verkopen A-merken tegen de beste prijs. Ze zitten meestal meer buiten het centrum.
Netto
Deze van oorsprong Deense supermarktketen heeft ondertussen vestigingen in Zweden, UK, Polen en Duitsland. De keten zet ook in op lage prijzen.
7-eleven
De 7-eleven shops zijn misschien het buitenbeentje in dit lijstje. Ze zijn open van 7u ‘s morgens tot 23u ‘s avonds, vandaar de naam. Je vindt ze echt overal. Hun assortiment is eerder beperkt en doet wat denken aan het aanbod in de betere tankstations. Pressbyrån is de Zweedse variant van 7-eleven. Beide verkopen ondermeer hotdogs en kranten.
Tips voor wie boodschappen gaat doen in een Zweedse supermarkt
Zet de producten met de barcode naar de kassamedewerker toe.
Gezondere producten krijgen in Zweden sinds 1989 een speciaal logo, een groen sleutelgat, op de verpakking.
Breng zelf een herbruikbare tas mee naar de winkel.
Ga voor je je boodschappen gaat doen, even langs het ‘pant maskin’ om je leeggoed terug te brengen. Het statiegeld kan je ofwel doneren ofwel gebruiken om je nieuwe aankopen (deels) mee te betalen.
Zweedse producten kopen in België?
Geen tripje naar Zweden in het vooruitzicht? Geen nood, bij Ikea kan je (uiteraard) ook typisch Zweedse voeding kopen. Ook bij Albert Heijn ontdekte ik o.a. de ‘kvarg’. Delhaize lanceerde enkele jaren geleden dan weer een webshop met Zweedse producten. Een aantal producten uit die webshop liggen er ook gewoon in de rekken. Ik voel inspiratie komen voor nog een artikel… 😉
Fika, of de Zweedse koffiepauze, zit zo hard in hun cultuur ingebakken. Zweden zijn echte koffiedrinkers. Fika is meer dan koffie drinken. Het is haast een ritueel om bij een kopje koffie (of iets anders) te genieten van wat lekkers en even tijd vrij te maken voor elkaar. Fika kan ook als me-time.
Lagom
Niet teveel, niet te weinig maar precies genoeg. Lagom laat zich niet letterlijk vertalen maar vat heel de Zweedse lifestyle eigenlijk samen. Ik schreef eerder al een artikel over ‘lagom’. Er zijn ondertussen ook al heel wat boeken verschenen over lagom, zoals deze en deze.
Betalen met de kaart
Cash heb je in Zweden in principe niet nodig. Zelfs in de kleinste koffiebar kan je met je kaart betalen. Voor vertrek bij de bank wel even checken dat je bankkaart ook in het buitenland werkt! Meer over betalen in Zweden vind je hier.
Pratar du svenska?
Op reis naar Zweden maar je spreekt geen woord Zweeds? Don’t worry, de meeste Zweden zijn erg vloeiend in het Engels. Ze zullen je met plezier in het Engels helpen. Wil je toch wat woordjes leren dan is er Zweeds voor op reis. Wil je graag Zweeds leren dan kan je deelnemen aan deze 30 dagen challenge of lezen hoe ik in 3 maanden Zweeds leerde.
Rode lichten
Het viel meteen op, heel veel Stockholmers wachtten (als voetganger) niet als het rood is. Ik liet me vertellen dat oversteken als het nog rood is, niet strafbaar is maar je bent wel zelf verantwoordelijk en auto’s zullen dus niet wachten. Op eigen risico uit te testen!
Alcohol
Op de vraag of Zweden duur is, antwoord ik meestal ‘nee, maar alcohol wel’. Dat vat het eigenlijk goed samen. Ik vind Zweden niet duurder dan België maar ik drink amper/geen alcohol. Voor een glas wijn mag je op zo’n 10 euro rekenen. Dat is een vanaf-prijs. De betere wijnen zullen duurder zijn. De verkoop van alcohol is streng geregeld.
Ook belangrijk om weten: alcohol drinken en daarna met de auto rijden is in Zweden absoluut not done! Het max. toegestane alcoholgehalte in het bloed is 0,2 promille.
Dagens lunch
Over het algemeen is een diner in Zweden duurder dan een lunch. Lunchen kan je normaal gezien zowat overal voor ongeveer 10 euro. Kijk naar ‘dagens rätt’ of ‘dagens lunch’ op de menukaart. Water (van de kraan), een saladbar, brood en een kopje koffie is hier vaak ook bij inbegrepen.
Openingstijden
De openingstijden van de winkels zijn vergelijkbaar met deze in België. Op zaterdag sluiten de meeste winkels wel al om 15u of om 16u. Op zondag zijn de meeste winkels, ook in Stockholm dicht of slechts een paar uur open. Supermarkten in de grootsteden zijn vaak langer open. Sommige zelfs tot 21u of zelfs 23u (bv. de ICA aan Sergels Torg in Stockholm).
Met midzomer en kerst (en sommige andere feestdagen) zijn er afwijkende openingstijden.
Op zijn Zweeds
Zweden zijn over het algemeen terughoudend en hebben respect voor anderen en de natuur. Kijk dus niet verbaasd op als je Zweden netjes in een rij ziet staan. Al op de luchthaven, aan de halte van Flygbussarna haal je de toeristen er zo uit. When in Sweden, act like a Swede en ga netjes mee in de rij staan. Dat ze die hoffelijkheid vergeten als ze in de bus of trein stappen en niet eerst de anderen laten afstappen, vergeten we even.
Ook zijn Zweden erg stipt. Om 19u is ook echt om 19u en niet een kwartier later zoals in België. Laatkomers noemen ze er ‘tidsoptimisten’ wat ook wel leuk klinkt maar eigenlijk zoveel wil zeggen als de tijd niet goed kunnen inschatten. Het openbaar vervoer is meestal netjes op tijd dus dat excuus kan je daar niet gebruiken 😉
Schoenen uit!
Ben je uitgenodigd door Zweedse vrienden of kennissen? Denk er dan aan dat het in Zweden gebruikelijk is dat je je schoenen aan de deur laat staan. Handig om op voorhand te weten zodat je niet heel de avond dat gat in je sok probeert te verbergen.
