Vorig jaar vierde ik voor het eerst midzomer in Zweden. Wat een heerlijk feest! Midzomer is in Zweden net zo belangrijk als Kerst. Meisjes dragen bloemenkransen in hun haren en heel wat mensen dossen zich uit in de traditionele klederdracht. De meiboom wordt samen met heel het dorp rechtgezet waarna kinderen en volwassenen er rond dansen terwijl ze over kikkers zingen.

Midsommar of midzomer

De Zweden vieren de start van de zomer, het moment van de zonnewende, op de vrijdag die het dichtst bij 21 juni ligt (dus de vrijdag tussen 19 en 25 juni). Het is een echte feestdag: net als met kerst is (bijna) iedereen thuis en zijn ook zo goed als alle winkels dicht. Op midsommarafton of de vooravond van het midzomerfeest sluiten de winkels en musea vroeger zodat iedereen de tijd heeft om zich op het feest voor te bereiden. Midzomer wordt vooral in familie- of vriendenkring gevierd. Voor veel Zweden is midzomer de start van hun zomervakantie.

Ben je met midzomer in Zweden, probeer dan op voorhand uit te zoeken waar je een traditionele midzomerviering kan bijwonen. Als je geluk hebt, nodigen Zweedse vrienden je voor dit feest uit. Zelf was ik vorig jaar in Mora en kwam eerder toevallig bij een erg authentieke viering in een van de wijken. Wie in Stockholm zit, zal de stad misschien als ‘leeg’ ervaren. De meesten gaan namelijk naar hun zomerhuisje (of dat van vrienden). Toch kan je met midzomer in Stockholm ook in Skansen terecht voor een traditionele viering.

De meiboom

Onder luide aanmoedigingen van het publiek zetten enkele sterke mannen (en vrouwen) de meiboom (in het Zweeds: midsommarstång of majstång) recht. De meiboom is een kruisvormige paal die volledig versierd is met groen en lintjes en staat symbool voor de vruchtbaarheid van de aarde. De verschillende dorpen/wijken steken elkaar wel eens de loef af met de mooiste of grootste meiboom.

Små grodorna

Een de meiboom er staat gaan jong en oud rond de boom dansen en zingen. Iedereen doet vrolijk mee. Je leert de dansjes dan ook al gauw aan. De dag voor midzomer had ik op de Inlandsbanan nog samen met enkele Zweden het liedje Små grodorna ingeoefend. Een moment dat ik nooit zal vergeten! Ze leerden me de tekst van het liedje en het bijbehorende dansje. Stel je even voor: 9 volwassenen die vrolijk als kikkers rondspringen in het gangpad van de trein. Memorabel!

Aardbeien en aquavit

Naast de meiboom zie je ook overal aardbeien(taart) opduiken. De Zweden zijn verzot op deze rode vruchten en eten ze met midzomer dan ook massaal. Wat later op de avond mag ook de aquavit (sterke drank) niet ontbreken. Op tafel komen allerlei traditionele Zweedse gerechten (veel groenten maar ook aardappelen en vis).

Al even traditioneel als ingelegde haring en aardappelsalade is het feit dat het op midzomer vaak minder goed weer is. De Zweden lachen wel eens dat het op kerst en op midzomer even koud is. Enkele jaren geleden was het zelfs omgekeerd en was het op bepaalde plekken in het zuiden van Zweden warmer met kerst dan op midzomer. Ook dit jaar ziet het ernaar uit dat het net op midzomer een regenachtige koude dag wordt, terwijl ze enkele weken geleden nog onder een hittegolf kreunden.

Kan je in Zweden met de euro betalen? Is Zweden echt zo duur? Het zijn maar enkele vragen die in je opkomen als het over Zweden en geld gaat. In dit artikel lees je alles over betalen in Zweden.

Met de kaart

Betalen in Zweden gebeurt vooral met de kaart. Ik heb nog maar 1x Zweedse kronen moeten afhalen omdat ik niet met de kaart kon betalen (het restaurant had problemen met de betaalterminal). Zelfs een toiletbezoek kan je in veel gevallen met de kaart betalen. De meeste creditcards worden geaccepteerd in Zweden.

Check op voorhand even met je bank of je bankkaart (en je visa-kaart) ook werken in het buitenland. Je kan dan, als je echt cash op zak wil hebben, bij aankomst even pinnen. Nogmaals: in principe heb je echt een cash nodig!

Veel handelaars kiezen ervoor om ‘kontantfri’ te zijn. Dit wil zeggen dat ze geen cash betalingen meer aanvaarden maar je er enkel nog met de kaart of via swish kan betalen. Ze doen dit vaak omdat het makkelijker maar ook veiliger (geen diefstallen, geen/minder geldtransporten) is. Zweden is koploper in het digitaal betalen. Ze willen binnen enkele jaren een cashless maatschappij zijn.

Zweedse kronen

Zweden doet niet mee aan de euro. Ze hebben momenteel ook geen plannen om zich bij de euro aan te sluiten, hoewel ze hier eigenlijk wel toe verplicht zijn door het Toetredingsverdrag. Toch kan je in bepaalde toeristische plekken wel de prijs in euro vermeld zien staan. De Zweedse munteenheid is de Zweedse Kroon (Krona). Om Zweedse kronen om te rekenen in euro’s, deel ik meestal door 10 en rond dan naar boven af. Je mag, afhankelijk van de wisselkoers, stevig naar boven afronden.

Er zijn muntstukken van 1, 2, 5 en 10 kronen. Er zijn bankbiljetten van 20, 50, 100, 500 en 1000 kronen. Net zoals bij de euro is er ook een onderverdeling in honderdsten. We spreken dan wel van öre ipv cent. Deze kleine muntstukken zijn uit roulatie gehaald.

In 2015 en 2016 kwamen nieuwe briefjes en muntstukken op de markt. De oude zijn sinds 30 juni 2016 en 2017 niet meer geldig. De briefjes kan je wel nog inwisselen bij Sveriges Riksbank.

Swish

In Zweden is het gebruikelijk dat elk zijn eigen biertje aan de bar gaat halen. Ook bij een restaurantbezoek wordt de rekening meestal gedeeld. Om onderling geld over te schrijven, hebben ze een handige app: Swish. Het is ook meteen een werkwoord: att swisha. Helaas kan je als buitenlander geen gebruik maken van de app. Je moet de app namelijk aan je (Zweedse) bankrekening koppelen. Je kan met Swish zelfs je kaarsje in de kerk betalen!