De Zweden zijn over het algemeen begaan met hun gezondheid. Veel beweging in de frisse buitenlucht, het staat in schril contrast met het gebruik van ‘snus‘. Dat is een soort tabak die ze onder hun bovenlip steken. Het is een drug die je misschien nog het beste kan vergelijken met pruimtabak of snuiftabak. Het is illegaal en erg schadelijk voor je gezondheid. Het is o.a. erg kankerverwekkend.
Snus is verboden in de EU. Eigenlijk kan je het enkel nog in Zweden kopen. Daar is deze zuigtabak (helaas) vrij populair. Zweden was een van de eerste landen die een algemeen rookverbod invoerde in openbare ruimtes. Met de snus omzeilden ze dit verbod. Net als roken is het gebruik van snus ook erg verslavend. Nooit aan beginnen dus!
Er bestaat snus in verschillende vormen. Meestal zit het in een klein zakje. Dat steken ze dan onder hun bovenlip. Zo neemt je lichaam de nicotine die er in zit, snel op. Is de smaak uit de tabak verdwenen, dan spuwen ze het zakje uit. Je moet er maar eens op letten in Zweden. De straten zijn er erg net maar vaak zie je toch gebruikte zakjes snus op de grond liggen.
De geschiedenis van snus in Zweden
Net zoals met roken wisten ze vroeger niet hoe schadelijk snus was. Het was Columbus die tabaksbladeren naar Europa bracht. Eind 16e eeuw bereikt tabak ook Zweden. In de 18e eeuw was snus erg populair in adellijke kringen. Het had toen nog een andere vorm: het was eerder snuiftabak met een aromatisch tabakspoeder. De geursnuiftabak was een luxeproduct. Het gebruik van snus had ook zijn invloed op de mode. Snusgebruikers hadden verschillende snusdoosjes, bijpassend bij hun outfit. Die doosjes versterkten ook je status en positie in de samenleving.
De Franse Revolutie van 1789 veranderde dit. Plots was het gebruiken van snuiftabak een politiek standpunt. Vanaf de 19de eeuw was snus iets voor de gewone werkman. Dit was toen niet langer de snuiftabak maar vochtige tabak die ze onder de bovenlip staken.
In het ‘Snus & Tändsticksmuseum‘ (tändstick is Zweeds voor lucifers) in Skansen leer je meer over de geschiedenis van de snusfabrikanten, het gebruik en de snuifdoosjes in Zweden.
Je kan hier op Take me to Sweden al een aantal artikels vinden over wintersport en winteractiviteiten in Zweden. Nu is er ook een The Swedest Thing-podcast over winteractiviteiten in Zweden. Dat leek me een goed moment om even een en ander te verzamelen en op te lijsten. Naast de klassieke winteractiviteiten komen ook skiën en langlaufen in Zweden aan bod.
Ik hou van Scandinavië in de winter. De meeste plekken die ik in de winter bezocht in Zweden, zijn plekjes die ik ook al tijdens de zomermaanden bezocht. Het is zo bijzonder om een plek in verschillende seizoenen te leren kennen. Dezelfde plaats maar toch helemaal anders! De typisch rode Zweedse huisjes in een wit sneeuwlandschap, fotogenieker kan toch niet? Het meer waar je in de zomer nog in zwom is in de winter bevroren en creëert zo extra plek voor de leukste winteractiviteiten.
En hoewel ik geen fanatiek wintersporter ben, hou ik wel van de winteractiviteiten en de gezelligheid die er vaak mee samenhangen. De kou schrikt me niet af. Integendeel! Je kan je er op kleden en ik heb zo nog wel wat trucjes. Voer voor een ander artikel!
Mijn favoriete winteractiviteiten in Zweden
Zweden is de perfecte bestemming voor een actieve wintervakantie. Over skiën in Zweden heb ik het straks nog. Eerst wil ik je graag warm maken voor enkele andere winteractiviteiten die je in Zweden kan doen. Niet alleen in Zweeds Lapland, zoals mensen vaak lijken te denken maar ook zuidelijker in het midden van Zweden.
Een tocht door de natuur met de sledehonden
Toen ik op persreis was in Umeå (februari 2020) stonden er ook enkele dagen in Granö Beckasin op het programma. Naast overnachten in een Bird’s Nest, hoog tussen de bomen, beleefde ik er ook de leukste winteractiviteiten. Op voorhand was ik een beetje sceptisch over een van die activiteiten: de huskytocht. Maar toen ik zag hoe enthousiast de honden waren en hoe begaan de verzorgers waren, was ik verkocht.
We zouden zelf onze slee besturen en daar was ik best zenuwachtig voor. Gelukkig kregen we een goede uitleg en liep het allemaal vlug los. Je moet echt meewerken met de honden, zeker als het bergop gaat. Een hele mooie ervaring! Je leest hier meer over mijn eerste ervaring met de sledehonden.
Schaatsen op natuurijs in Zweden
Dé reden van mijn persreis naar Umeå was de sterke schaatscommunity rond Tavelsjön. Lokale schaatsliefhebbers hebben zich er verenigd en zorgen elk jaar voor de aanleg van een geveegde schaatspiste op het bevroren meer Tavelsjö. Ik schaatste er zowaar mee in een kampioenschap! Hoe dat verliep, lees je hier.
Zweden telt veel meren en dus ook veel plekken waar je kan schaatsen op natuurijs. Populaire plekken voor buitenlandse schaatsliefhebbers zijn o.a. het Runnmeer in Dalarna. Het zee-ijs bij Luleå, in de Botnische golf, is een populaire plek waar regelmatig schaatsmarathons en -kampioenschappen gehouden worden.
Ook rond Stockholm kan je schaatsen als het koud genoeg is. Zeker de kant van het Mälarmeer (zoet water) bevriest vrij snel. Vooraleer het water aan de meer zoute kant van de Baltische zee bevriest moet het langere tijd koud genoeg zijn. Veel begeleide schaatstochten trekken naar de omgeving rond Sigtuna. Zelf ben ik al een paar keer gaan schaatsen bij Hellasgården, net ten zuiden van Stockholm. Hier hebben ze trouwens ook een sauna en kan je na de sauna even ‘dippen’ in een ijswak.
Toch wel een kleine waarschuwing bij het schaatsen op natuurijs. Het is iets wat je niet op je eentje doet. Zorg dat je de omstandigheden goed kan inschatten of ga mee met iemand die voldoende ervaring heeft om dit te kunnen. De Zweden leren al jong om het ‘ijs te lezen’.
Veiligheidsuitrusting is ook een must. IJspriemen maken deel uit van de basisuitrusting van schaatsers in Zweden. Ook een lange stok om ‘verdachte’ plekjes in het ijs te checken en een touw om iemand die door het ijs gezakt is te redden zijn essentieel. Het is niet voor niets dat je de schaatsers in Zweden vaak met een grote rugzak op ziet schaatsen! In die rugzak zitten trouwens ook waterdicht verpakte reservekleren.
En nog een schaatstip voor natuurijs die ik van ervaren schaatsers meekreeg: duw op je hielen om vlot over de kleine oneffenheden in het ijs te gaan. In Zweden schaatsen ze trouwens met speciale schaatsen die beter over kleine barstjes glijden.
Wat ik trouwens ook erg leuk vind is de spark. Ken jij dit typisch Scandinavisch vervoersmiddel?
Sneeuwschoenwandeling
Wandelen door een dikke laag sneeuw is, euhm, best vermoeiend. Als je je sneeuwlaarzen al niet verliest (been there…). Wat een verschil als je dan sneeuwschoenen of sneeuwraketten kan onderbinden! Voor zover ik me herinner heb je niet echt een speciale techniek maar kan je eigenlijk vrij gewoon stappen. Het geknars van het sneeuw is het enige wat je hoort in het winterse landschap. Heel leuk om zo een sneeuwschoenenwandeling te maken.
Weet je, stiekem droom ik van een Zweedse stuga. En daar hangen dan sneeuwraketten klaar voor een winterse wandeling. Ja, ik heb al in de winkel staan kijken om mijn eigen sneeuwraketten te kopen. Die kan ik, in tegenstelling tot een buitenverblijfje in Zweden, wel meteen betalen *knipoog*.
IJsvissen
Verrassend rustgevend vind ik het om te ijsvissen. Ik heb het ondertussen al een paar keer gedaan. Over de vangst zullen we maar zwijgen, haha. Met een grote handboor (stoer hé!) maak je een gat in het ijs. En dan is het wachten…
Eerlijk is eerlijk: de sneeuwscooter is mijn minst favoriete winteractiviteit. Het past gewoon niet: met een lawaaierige sneeuwmobiel door die natuurpracht sjeezen. Ik heb het al een paar keer gedaan. Zowel zelf achter het stuur als achterop. Je leest er hier en hier meer over.
Winterbaden
Een van mijn favoriete winterbelevingen is een duik nemen in het koude water van een Zweeds meer of de zee. Dit kan na een saunabeurt maar hoeft niet. Aanhangers van het winterbaden geloven dat het vele gezondheidsvoordelen heeft. Ik weet in elk geval dat het gevoel achteraf fantastisch is. De hele avond tintelt je huid na en je voelt je superenergiek. Hetzelfde effect ondervind ik na – en ook een must do – het rollen in de sneeuw na de sauna (bastu in het Zweeds).
Mijn geheime tip: zorg dat je iets aan je voeten doet om van de sauna naar de ijswak of de plek waar je in de sneeuw wil rollen, te stappen. Een wereld van verschil!
Winterbaden is iets wat je nooit alleen doet. Ooit meegemaakt dat ik niet meer op eigen kracht uit het ijswak geraakte. De trap was bevroren en superglad. De kou trapte op mijn adem en ik kon geen enkel geluid meer uitbrengen, laat staan roepen dat ik er niet uit geraakte. Heftig momentje. Gelukkig had iemand in het gezelschap gezien dat iets niet ok was en ze hielp me in een snelle reflex uit het water. Maar laat dat je er niet van weerhouden om te gaan winterbaden, in gezelschap uiteraard!
Outdoor fika
Zweden en fika, het is onafscheidelijk. Ook in de winter! Het is zo gezellig: een vuurtje maken om water te koken voor een kopje koffie of thee. Worstjes over het vuur grillen. Even opwarmen. Outdoor fika hoort helemaal bij het buitenleven in Zweden. Ook in de winter! Er zijn in Zweden vaak plekken voorzien waar je een vuurtje kan maken. Neem dus altijd wat lekkers mee zodat je onderweg kan stoppen voor fika.
Check de plaatselijke regels i.v.m. vuur maken. Doof het vuur als je weer vertrekt en als het een plek is waar al hout klaarligt, zorg dan dat je voor vertrek ook weer de houtvoorraad aanvult.
Slapen in het ijshotel
Ik associeer het ijshotel niet echt met de winter. Dat komt omdat ik in het 365 ICE hotel sliep dat sinds 2017 het hele jaar door bezocht kan worden. Elke winter kan je naar de ‘originele versie’ van het ijshotel. Dat is opgebouwd uit ijs van het jaar ervoor, uit de vlakbij gelegen rivier. Je leest hier alles over het ijshotel.
Het noorderlicht zien in Zweden
Helaas nog niet zelf gezien, ondanks dat ik echt wel al een paar keer en ook voor langere tijd noordelijke genoeg zat om een goede kans te hebben op het noorderlicht. Ik blijf dus hopen dat ik ooit het geluk mag hebben om het noorderlicht met eigen ogen te aanschouwen. Ooit zag ik een groene schijn in Finland, maar ik hoop dus het noorderlicht nog eens in al haar glorie te mogen zien.
Het noorderlicht is zichtbaar van eind augustus tot eind maart. Het moet vooral donker genoeg zijn en niet bewolkt. Op mijn telefoon staat in elk geval al een app waarmee ik kan zien hoeveel KPI verwacht wordt en wat de kans op het noorderlicht dus is.
Skiën en langlaufen in Zweden
Als je aan een wintersportbestemming denkt, denk je misschien niet meteen aan Zweden en toch! Zweden biedt goede skimogelijkheden. Als je het in Zweden over skiën hebt, dan gaat het vaak over wat wij langlaufen zouden noemen. Je kan ook alpine skiën in Zweden. Er zijn zo’n 250 skiresorts en er is voor elk wat wils. Grootste voordeel is wellicht dat het er rustiger is dan de populaire skigebieden in bv. de Alpen.
Hou bij het boeken van je skivakantie in Zweden rekening met de data van ‘sportlov‘, de sportvakantie van de Zweden (vergelijkbaar met de krokusvakantie in België of de carnavalsvakantie in Nederland). Tijdens sportlov kan het in de Zweedse skigebieden drukker zijn. Data voor sportlov dit jaar vind je hier.
Een nieuw jaar, een nieuwe lege agenda! Als het van mij afhangt, blijft die agenda nooit lang leeg en begin ik meteen verlengde weekends en vakanties aan te duiden.
Weten wanneer de feestdagen en vakanties vallen leek me wel handig. Daarom dat ik voor jullie, zoals elk jaar, een lijstje opstelde met de feestdagen en vakanties in Zweden. Zo kan je niet alleen vermijden dat veel zaken gesloten zijn maar kan je eventueel je reisdata kiezen in functie van bepaalde festiviteiten.
Belangrijk! Volg steeds het reisadvies van de overheden. Check deze pagina voor de laatste stand van zaken.
Zweedse feestdagen 2022
De officiële Zweedse feestdagen worden ook wel helgdagar of röda dagar genoemd (rode dagen). Dit zijn de dagen waarop de meeste Zweden niet moeten werken. Ik heb ze in het lijstje hieronder in het vet gezet. Midsommarafton en julafton heb ik vet en cursief gezet. Hoewel geen officiële feestdag nemen de meeste Zweden vrij of stoppen vroeger met werken.
De Zweedse schoolvakanties zijn soms gespreid, afhankelijk van de regio.
Kerstvakantie
De kerstvakantie loopt voor iedereen van 23 december 2022 t.e.m. 8 januari 2023. Lokale afwijkingen zijn mogelijk.
Tijdens de kerstperiode naar Stockholm? Lees dan zeker dit artikel!
Wintervakantie
In het Zweeds noemen ze de krokusvakantie ‘sportlov‘ of sportvakantie. Deze vakantie is, afhankelijk van de regio, gespreid tussen week 7 en week 10. Wil je graag een skivakantie in Zweden boeken, kan het handig zijn met deze datums rekening te houden. Buiten deze periodes kunnen bepaalde pistes gesloten zijn of is er net meer (en goedkopere) accommodatie beschikbaar.
Paasvakantie
Enkel Stockholm en Midden-Zweden heeft een volledige week vrij. De andere regio’s in Zweden moeten het met het verlengd weekend rond de feestdagen doen.
Zomervakantie
De Zweden genieten van 13 juni t.e.m. 17 augustus 2022 van hun zomervakantie. Een aantal regio’s beginnen enkele dagen vroeger of later aan hun zomervakantie.
Herfstvakantie
Ook de herfstvakantie hangt van de regio af: van 31 oktober tot 4 november 2022.
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish.OkRejectLees meer
Privacy & Cookies Policy
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
