Surströmming, Zweedse gefermenteerde haring

Blikjes surströmming

Mijn eerste en voorlopig enige ervaring met surströmming was in het Disgusting Food Museum in Malmö. Dat de door de Zweden geliefde gefermenteerde haring een ereplaatsje in dit museum kreeg is vooral door de geur, zeg maar stank, van de surströmming te verklaren. Liefhebbers gaan er prat op dat het erg lekker is. Ik hoef echt niet zelf te proeven en geloof hen graag op hun woord. Benieuwd wat surströmming precies is? Hoe het ruikt en smaakt? Hoe je het eet als een Zweed? En waar je surströmming kan kopen? Lees dan zeker verder.

Wat is surströmming?

Surströmming is een gefermenteerde haring uit de Oostzee. De vis wordt in mei en juni gevangen. Daarna worden ze gepekeld en in grote vaten gelegd om het gistproces te starten. Na het inblikken volgt nog de nagisting. Door de gisting komen organische zwavelverbindingen vrij die voor de doordringende stank zorgen.

Strömming is Zweeds voor haring. Letterlijk vertaald zou je surströmming als ‘zure haring’ kunnen vertalen. Weetje: sill en strömming gaat over dezelfde haringsoort. Strömming wordt daarbij vooral gebruikt voor haring gevangen in de Oostzee, ten noorden van Kalmar.

Fermenteren

Net als pekelen is fermenteren een manier om voedsel langer te kunnen bewaren. In de 16e eeuw had Zweden een tekort aan zout. Bij het pekelen gebruikten ze minder zout waardoor de haring begon te gisten. Zo zou het gebruik om haring te fermenteren ontstaan zijn.

5 weetjes over surströmming

  1. Vroeger mocht de gegiste haring niet verkocht worden voor de derde donderdag van augustus. Tegenwoordig mogen de fabrikanten zelf de startdatum kiezen maar over het algemeen wordt nog steeds het derde weekend van augustus aangehouden. Net zoals met de kreeftenfeestjes, zijn er dan ook surströmmingsskivor.
  2. In het Disgusting Food Museum in Malmö kan je de gefermenteerde haring ruiken, proeven en kopen om mee te nemen naar huis. De geur is zo sterk dat je het blik best buitenshuis opent. De geur kan anders dagen in huis blijven hangen. Bestel hier je tickets en vermijd de wachtrij.
  3. Door de nagisting staan de blikken met gefermenteerde haring vrij bol. Omdat er bij onderdruk een risico op exploderen is, beslisten enkele vliegmaatschappijen dat de blikken surströmming niet meer mee aan boord mogen.
  4. Het zijn vooral de vissersdorpjes aan de Hoge Kust (Höga Kusten) die bedreven zijn in het produceren van de ingeblikte surströmming. In Skeppsmalen, vlakbij Örnsköldsvik, kan je naar het Världens Första Surströmmingsmuseum. Hier krijg je een historisch, cultureel en culinair overzicht van de veelbesproken haring.
  5. De Surströmming Challenge was populair op sociale media. Hierbij werd je uitgedaagd om de gefermenteerde haring te eten.

Zo eet je surströmming als een Zweed

Tips om surströmming te eten: open het blik buiten (voor de stank) en in een emmer met water. De door de gisting opgebouwde druk ontsnapt als je het blik openmaakt. Als je het niet in een emmer water zou opmaken, riskeer je helemaal onder de stinkende smurrie te zitten.

Typisch gerecht

Surströmmingsklämma: is een soort sandwich met beboterde tunnbröd (Zweeds platbrood) met daartussen de befaamde haring en aardappelschijfjes.
Hier kunnen ook rode ui, dille, bieslook, tomaat en room aan toegevoegd worden.

Als drankje kies je voor aquavit of als je het echt traditioneel wil doen, ga je voor een glaasje melk.

Smakelijk!

Waar kan je surströmming kopen?

Helaas, hoewel het om een typisch Zweeds product gaat, kan je geen surströmming kopen in de Ikea. Ook bij de lokale vishandel zal je de surströmming wellicht niet vinden. Wil je op vakantie in Zweden surströmming kopen, hou er dan rekening mee dat je de blikjes bij sommige luchtvaartmaatschappijen niet mag meenemen.

Pin for later

Surströmming, Zweedse gefermenteerde haring